Slapen & Gezondheid

Label: niet slapen

  • Niet kunnen slapen: oorzaken en oplossingen voor een betere nachtrust

    Niet kunnen slapen: oorzaken en oplossingen voor een betere nachtrust

    Niet kunnen slapen komt bij veel mensen voor en zorgt voor vermoeidheid en minder energie overdag. Een slechte nacht kan iedereen overkomen, maar als je vaker wakker ligt, kan het je leven flink in de war brengen. Slaapproblemen hebben veel verschillende oorzaken en er zijn ook manieren om beter te leren slapen.

    De invloed van stress op slapen

    Veel mensen merken dat ze juist niet goed in slaap komen als ze zich zorgen maken. Stress op het werk, thuis of door school kan ervoor zorgen dat je hoofd overuren maakt. Je blijft piekeren of je voelt je gespannen. Hierdoor zijn je hersenen actief, terwijl je lichaam juist rust nodig heeft. Dit maakt het lastig om lekker in slaap te vallen. Ook word je door stress vaker wakker in de nacht. Minder stress overdag en ontspanningsoefeningen kunnen helpen om je gedachten rustiger te maken als je naar bed gaat.

    De rol van schermen en licht

    Het gebruik van een telefoon, tablet of televisie vlak voor het slapen heeft veel invloed op hoe makkelijk je kunt slapen. Schermen geven blauw licht af. Dit licht zorgt ervoor dat je hersenen denken dat het nog dag is. Daardoor maken ze minder ‘slaaphormoon’ (melatonine) aan, waardoor je lichaam minder snel ontspant. Probeer het gebruik van apparaten minimaal een halfuur voordat je gaat slapen te vermijden. Lees bijvoorbeeld een boek of luister naar rustgevende muziek om je ogen en gedachten tot rust te brengen.

    Slaapgewoontes en slaapomgeving maken verschil

    Hoe je leeft en hoe je slaapkamer eruitziet, speelt ook een grote rol bij slaapnood. Een onregelmatig dagritme zorgt er vaak voor dat je moe wakker wordt of moeilijk in slaap valt. Ga daarom elke dag op ongeveer hetzelfde tijdstip naar bed en sta op een vast moment op. Zorg voor een donkere, stille kamer en let op frisse lucht. Een te warme of onverwarmde ruimte maakt slapen lastiger. Soms helpt het om kort te luchten voor het slapengaan of om te kiezen voor comfortabel beddengoed. Houd ook rekening met eten en drinken: cafeïne en suikerrijke dranken kunnen je extra wakker houden.

    Beweging, voeding en ontspanning op het juiste moment

    Regelmatig sporten overdag helpt om beter te slapen, maar doe dit liever niet vlak voor bedtijd. Daardoor blijft je lichaam juist actief. Ook je eten heeft invloed. Probeer zware maaltijden laat op de avond te vermijden, want je spijsvertering is dan nog hard aan het werk. Liever een lichte snack als je trek hebt. Ontspanning is belangrijk: ademhalingsoefeningen, yoga of een warm bad vooraf kunnen bijdragen aan rustig inslapen. Zo leert je lijf het verschil tussen een drukke dag en een rustige nacht.

    Wanneer is hulp nodig?

    Soms is zonder hulp in slaap vallen langere tijd lastig. Als je vaak niet kan slapen en je overdag niet goed meer functioneert, is het verstandig om hulp te zoeken. Dit kan bij je huisarts of een specialist op het gebied van slaap. Er kunnen medische redenen zijn waarom slapen niet goed lukt, zoals slaapapneu of slapeloosheid. De huisarts kan samen met jou kijken naar je situatie en naar oplossingen zoeken, bijvoorbeeld met therapie of aangepaste leefregels.

    Meest gestelde vragen over niet kunnen slapen

    • Wat zijn veelvoorkomende oorzaken waardoor je niet kunt slapen?

      Slaapproblemen hebben vaak te maken met stress, verkeerde slaapgewoontes, het gebruik van schermen, of een onrustige omgeving. Ook kunnen lichamelijke of psychische klachten zorgen voor wakker liggen.

    • Hoe herken ik het als ik te weinig slaap krijg?

      Te weinig slapen herken je aan vaak moe zijn overdag, moeite hebben om je te concentreren, snel geïrriteerd raken en soms zelfs hoofdpijn of een lusteloos gevoel.

    • Helpen slaappillen of medicijnen tegen slapeloosheid?

      Slaappillen geven soms kort verlichting, maar lossen de echte oorzaak niet op. Vaak worden ze alleen voor een korte periode voorgeschreven. Veranderingen in leefstijl werken op de lange termijn meestal beter.

    • Kan voeding invloed hebben op mijn nachtrust?

      Wat je eet en drinkt, maakt uit voor je slaap. Cafeïne, suiker en zware maaltijden voor het slapen kunnen het moeilijk maken om in slaap te vallen.

    • Wanneer moet ik naar de dokter als ik niet kan slapen?

      Het is verstandig de huisarts te bellen als je langer dan drie weken slecht slaapt, als je overdag niet goed meer functioneert door vermoeidheid of als je ook andere klachten merkt, zoals veel piekeren, snurken of ademstops tijdens het slapen.

  • Rustig de nacht door: handige tips als je niet kan slapen

    Rustig de nacht door: handige tips als je niet kan slapen

    Een vaste routine zorgt voor meer rust

    Regelmaat helpt om beter te slapen. Het lichaam raakt gewend aan een bepaald ritme, ook wel je biologische klok genoemd. Probeer elke avond rond hetzelfde tijdstip naar bed te gaan, zelfs in het weekend. Zo weet je lichaam wanneer het tijd is om zich voor te bereiden op de nacht. Lees een boek of maak een korte wandeling voordat je naar bed gaat. Dit soort gewoontes maken je hoofd rustig. Vermijd televisie of je telefoon vlak voordat je gaat slapen. Het felle licht van een scherm houdt je brein actief, waardoor je moeilijker de slaap kunt vatten.

    Maak je slaapkamer een fijne plek om te slapen

    De omgeving waar je slaapt heeft veel invloed op je nachtrust. Zorg dat de slaapkamer donker, stil en niet te warm is. Een koele kamer van ongeveer 18 graden helpt om goed in slaap te vallen. Gebruik verduisterende gordijnen, een slaapmasker of oordoppen als het niet donker of stil genoeg is. Zorg voor een matras en kussen die passen bij jouw lichaam. Frisse lucht helpt ook. Zet soms het raam op een kier, zodat je goed kunt ademen. Maak je bed elke ochtend op, dat geeft een opgeruimd gevoel en helpt je beter tot rust te komen zodra je ’s avonds weer in bed ligt.

    Ontspanning helpt om sneller in slaap te komen

    Veel mensen piekeren als ze niet in slaap kunnen vallen. Probeer je gedachten los te laten voordat je naar bed gaat. Een rustige ademhalingsoefening of luisteren naar zachte muziek kan helpen. Ook kun je proberen je te concentreren op je ademhaling. Word je toch nog steeds onrustig? Schrijf je zorgen kort op in een schriftje naast je bed. Zo hoef je er niet over te blijven nadenken. Apps met rustige geluiden of meditaties kunnen ook voor ontspanning zorgen, maar gebruik je telefoon alleen als het echt nodig is. Lees liever een paar bladzijden uit een tijdschrift om tot rust te komen.

    Let goed op wat je overdag eet en doet

    Wat je overdag doet, heeft invloed op je nachtrust. Drink ’s avonds geen koffie of energiedranken. Cafeïne blijft lang in je lichaam zitten en kan ervoor zorgen dat je niet in slaap valt. Ook alcohol lijkt je soms slaperig te maken, maar zorgt vaak juist voor een onrustige nacht. Eet vlak voor het slapen geen grote maaltijd, dat maakt je lichaam actief terwijl je juist wilt ontspannen. Overdag voldoende bewegen helpt juist om ’s avonds slaperig te worden. Probeer overdag wat naar buiten te gaan en voldoende daglicht te krijgen.

    Meest gestelde vragen over niet kunnen slapen

    Is het erg als je af en toe een nacht slecht slaapt?

    Af en toe een slechte nacht is meestal niet erg. Je merkt dat je de dag erna wat moe bent, maar het lichaam herstelt zich vaak snel als je daarna weer goed slaapt.

    Wat kun je doen als je midden in de nacht wakker bent en niet meer kan slapen?

    Als je midden in de nacht wakker bent en de slaap niet komt, kun je beter even uit bed gaan. Doe iets rustigs zoals lezen of luisteren naar rustige muziek. Ga pas weer naar bed als je je slaperig voelt.

    Helpt het om naar muziek te luisteren bij slapeloosheid?

    Rustige muziek kan helpen bij slapeloosheid. Door je te concentreren op de klanken kun je makkelijker ontspannen en val je soms sneller in slaap.

    Wanneer is het nodig om een dokter te raadplegen als je slecht slaapt?

    Als je meerdere nachten per week slecht slaapt en je voelt je daardoor overdag vaak moe of prikkelbaar, kun je het beste contact opnemen met een dokter. Soms kunnen er medische oorzaken zijn voor slaapproblemen.

    Zorgt sporten ervoor dat je beter slaapt?

    Regelmatig sporten zorgt er meestal voor dat je beter slaapt. Probeer alleen niet vlak voor het slapen te sporten, omdat je lichaam dan juist nog actief is.

  • Wat je kunt doen als je nachten niet kunt slapen

    Wat je kunt doen als je nachten niet kunt slapen

    Nachten niet kunnen slapen is voor veel mensen een groot probleem. Je ligt ’s avonds in bed, maar de slaap wil niet komen. De uren tikken voorbij en je wordt steeds vermoeider. Slechte nachten maken je overdag moe en maken het lastig om je goed te voelen. Gelukkig zijn er manieren om beter te slapen en kun je zelf veel doen om slapeloosheid te verminderen.

    De gevolgen van weinig slaap

    Na een paar slapeloze nachten merk je dat je overdag minder energie hebt. Je lichaam voelt zwaar aan en simpele taken kosten meer moeite dan normaal. Het korte lontje dat soms ontstaat, komt doordat je hersenen moe zijn. Ook kun je je minder goed concentreren op school of werk. Wie regelmatig slecht slaapt, merkt vaak dat hij sneller ziek wordt. Het afweersysteem werkt minder goed als je steeds niet goed slaapt. Na enkele korte nachten kun je daarnaast prikkelbaar worden en is je humeur soms ineens slecht.

    Waarom het vaak lastig is om in slaap te vallen

    Er zijn veel redenen waarom inslapen moeizaam gaat. Soms pieker je veel of maak je je zorgen, bijvoorbeeld over werk, geld of familie. Je hoofd blijft dan druk en je lichaam krijgt geen rust. Ook kunnen lawaai, een te warme slaapkamer of een slecht matras ervoor zorgen dat je niet lekker ligt. Bij jongeren en volwassenen speelt het beeldscherm een grote rol; tv-kijken of op een telefoon kijken vlak voor het slapen gaan, maakt het moeilijker om slaperig te worden. Het blauwe licht zorgt ervoor dat je nog wakker blijft, ook als je moe bent. Drankjes als koffie of cola maken het soms extra lastig, zeker als je die in de avond drinkt. Tot slot kunnen lichamelijke klachten, zoals pijn of een drukkend gevoel op de borst, je uit je slaap houden.

    Wat je kunt doen om beter te slapen

    Een vaste gewoonte helpt veel mensen om makkelijker te slapen. Probeer elke avond rond dezelfde tijd naar bed te gaan, ook in het weekend. Gebruik je bed alleen om te slapen en niet om te eten, tv te kijken of te werken. Zet beeldschermen minstens een halfuur voor het slapengaan uit. Een rustige avondwandeling of een boek lezen helpt je ontspannen na een drukke dag. Houd je slaapkamer donker en stil en zorg voor frisse lucht. Vaak helpt het als de slaapkamer niet te warm is, het liefst tussen 16 en 18 graden. Drink vier uur voor het slapengaan geen koffie, cola of energiedrankjes. Heb je veel aan je hoofd? Schrijf voor het slapen korte aantekeningen op papier. Zo zijn je zorgen uit je hoofd en kun je beter tot rust komen. Doe overdag niet te lang een middagdutje, want dan ben je ’s avonds minder moe.

    Wanneer hulp zoeken verstandig is

    Als je lange tijd nachten niet kunt slapen en je hier elke dag last van hebt, is het slim om hulp te zoeken. Blijf niet alleen lopen met slaapklachten. Een huisarts kan samen met jou kijken waarom slapen lastig is en wat er mogelijk aan de hand is. Soms is er een achterliggende oorzaak, zoals stress, een depressie of een lichamelijke ziekte. De dokter kan ook tips geven om beter te slapen of je doorverwijzen naar een specialist. Soms zijn medicijnen voor korte tijd nodig, maar die lossen het probleem meestal niet helemaal op. Het is belangrijk om zelf je leefstijl aan te passen, zodat je weer nachten goed kunt slapen. Wacht niet te lang met hulp vragen als je merkt dat je wel wat extra steun kunt gebruiken.

    Meest gestelde vragen over nachten niet kunnen slapen

    • Wat is het beste tijdstip om naar bed te gaan?

      Het beste tijdstip om naar bed te gaan is meestal als je je echt slaperig voelt en het elke dag ongeveer dezelfde tijd is. Je lichaam went dan aan een vast ritme, waardoor je makkelijker in slaap valt.

    • Hoe lang mag je wakker liggen in bed zonder in slaap te vallen?

      Als je na twintig minuten nog wakker ligt en niet slaperig wordt, kun je beter even uit bed gaan. Doe iets rustigs, zoals lezen, tot je je weer slaperig voelt. Daarna kun je het opnieuw proberen.

    • Is het erg om elke dag een korte middagdut te doen?

      Een kort dutje van maximaal twintig minuten is niet erg. Langer slapen overdag zorgt er soms voor dat je ’s avonds moeilijker in slaap komt.

    • Kun je beter slapen als je overdag veel sport?

      Regelmatig bewegen helpt om beter te slapen, maar doe zware sporten niet te laat op de avond. Na intensief sporten ben je vaak eerst nog te wakker om meteen te slapen.

    • Welke drankjes kun je beter vermijden voor het slapengaan?

      Voor het slapen kun je beter geen koffie, thee met veel cafeïne, cola of energiedrankjes nemen omdat deze je wakker houden. Kies liever voor water of kruidenthee zonder cafeïne.

  • Wat je kunt doen als je niet kunt slapen

    Wat je kunt doen als je niet kunt slapen

    Slaapgewoonten die helpen

    Goede gewoonten kunnen ervoor zorgen dat inslapen makkelijker wordt. Zorg ervoor dat je elke dag rond dezelfde tijd naar bed gaat en opstaat. Hiermee geef je je lichaam een vast ritme. Maak je slaapkamer donker en stil, zodat niets je kan storen. Het helpt ook om een uur voor je naar bed gaat geen televisie meer te kijken en je telefoon of tablet weg te leggen. Het blauwe licht van schermen houdt je brein actief. Een klein ritueel, zoals even lezen of douchen, maakt het makkelijker om rustig te worden en in slaap te vallen.

    Wat je eet en drinkt heeft invloed

    Het eten en drinken voor het slapen kan veel verschil maken. Drink ’s avonds geen koffie, cola of energiedrank, want daarin zit cafeïne. Daar blijf je juist wakker van. Alcohol voordat je gaat slapen lijkt soms te helpen, maar zorgt vaak voor een onrustige nacht. Probeer in plaats daarvan eens een kop kruidenthee zonder cafeïne. Ook zwaar eten of snacks in de avond maken inslapen moeilijker. Een lichte maaltijd ’s avonds en een glas lauwe melk kunnen juist helpen om slaperig te worden.

    Rust in je hoofd is belangrijk

    Piekeren is een van de grootste redenen waarom mensen wakker liggen. Misschien maak je je zorgen over werk, school of iets thuis. Je hoofd blijft dan druk, ook als je al in bed ligt. Het kan helpen om je gedachten op te schrijven voor je gaat slapen. Zet op papier wat je bezighoudt. Soms helpt het ook om te luisteren naar rustige muziek of een meditatie. Adem diep in en uit. Je spieren kun je ook even helemaal aanspannen en loslaten. Hierdoor zakt de spanning in je lijf en wordt je hoofd rustiger, zodat je beter kunt slapen.

    Bewegen en frisse lucht zorgen voor betere nachtrust

    Wie overdag genoeg beweegt, slaapt vaak beter. Wandelen, fietsen of sporten maakt je lichaam moe. Probeer elke dag een stuk buiten te lopen, zeker in de ochtend of middag. Daglicht helpt je biologische klok en zorgt ervoor dat je ’s avonds makkelijker in slaap valt. Probeer te vermijden dat je laat in de avond nog zware inspanning doet. Geef jezelf na het eten de tijd om rustig te worden. Zet eventueel het raam op een kier in je slaapkamer zodat je frisse lucht binnenkrijgt. Een koele kamer slaapt namelijk prettiger dan een warme kamer.

    Wanneer hulp zoeken verstandig is

    Voor de meeste mensen gaat slecht slapen vanzelf weer over. Soms lukt het toch langere tijd niet om goed te slapen, ook al heb je veel geprobeerd. Word je vaak midden in de nacht wakker of ben je overdag zo moe dat je bijna in slaap valt? Heb je er veel last van in je dagelijks leven? Neem dan contact op met je huisarts. Hij of zij kan samen met jou kijken wat de oorzaak is en welke hulp je kunt krijgen. Nachtrust is erg belangrijk voor je gezondheid. Wacht dus niet te lang met hulp vragen als goed slapen niet meer lukt.

    Meest gestelde vragen over niet kunnen slapen

    Wat kan ik het beste doen als ik lang wakker lig in bed?

    Sta op als je langer dan twintig minuten wakker ligt. Ga bijvoorbeeld even in een andere kamer zitten, lees iets ontspannends en probeer daarna opnieuw te slapen.

    Hoeveel uur slaap hebben de meeste mensen nodig?

    Vol adults hebben gemiddeld zeven tot acht uur slaap per nacht nodig. Sommige mensen functioneren goed met iets minder, anderen hebben juist wat meer rust nodig.

    Is het slecht om elke nacht minder dan zes uur te slapen?

    Elke nacht minder dan zes uur slaap kan ervoor zorgen dat je je overdag moe voelt en moeite hebt met concentreren. Op lange termijn kun je gezondheidsklachten krijgen.

    Kun je beter slapen door supplementen of slaapmiddelen te gebruiken?

    Supplementen zoals melatonine of slaapmiddelen kunnen tijdelijk werken, maar lossen het echte probleem niet op. Het is beter om eerst naar je gewoonten te kijken en alleen medicijnen te gebruiken na overleg met een arts.

    Helpt het om overdag een dutje te doen als ik slecht heb geslapen?

    Korte dutjes van twintig tot dertig minuten kunnen je wat opfrissen. Het is belangrijk om niet te lang te slapen overdag, anders kun je ’s avonds lastiger in slaap komen.