Een hooggevoelig kind kan niet slapen doordat prikkels en emoties vaak lang blijven hangen. Dit zorgt ervoor dat veel kinderen in bed weer gaan nadenken over de dag en het lastig vinden om tot rust te komen. Je merkt als ouder misschien dat je zoon of dochter erg wakker blijft, snel schrikt van geluiden of piekert voor het slapengaan.
Wat is hooggevoeligheid bij kinderen
Hooggevoeligheid komt bij kinderen vaker voor dan mensen denken. Hooggevoelige kinderen ervaren alles extra sterk. Ze voelen stemmingen aan, zien details die anderen missen en worden snel moe van geluiden of drukte. Dit kan overdag fijn zijn omdat ze veel meemaken, maar in de nacht zorgt het juist voor onrust. Voor deze kinderen is slapen niet altijd vanzelfsprekend. Hun hoofd blijft vaak aanstaan, wat maakt dat inslapen soms anderhalf uur of langer duurt.
Prikkels en emoties tijdens het slapengaan
Voor het slapengaan komen vaak opnieuw prikkels naar boven. Hooggevoelige kinderen denken terug aan iets spannends wat zij overdag hebben beleefd. Dat kan positief zijn, zoals een kinderfeest, maar ook negatief, bijvoorbeeld een ruzie of iets verdrietigs. In het donker lijkt alles groter en heftiger. Door deze prikkels lukt het moeilijk om te ontspannen. Vaak ontstaan er vervolgens zorgen: heb ik iets fout gedaan, gaan anderen mij aardig vinden, wat gebeurt er morgen? Hierdoor blijft het lichaam alert en rustig indutten wordt lastig.
Een rustige avond helpt bij een ontspannen nacht
Een vaste avondroutine helpt kinderen bij het in slaap vallen. Rust creëren voor het slapengaan is vaak stap één. Zet een uur voor het slapen geen televisie of fel licht meer aan. Kies bijvoorbeeld samen een rustig boek, luister naar zachte muziek of maak de kamer donker voordat je kind gaat liggen. Sommige kinderen vinden het prettig om te praten over alles wat ze vandaag meemaakten. Dit kan helpen om hun hoofd leeg te maken. Schrijf samen op wat spannend was en leg het blaadje weg tot de volgende ochtend. Ook kun je samen een ademhalingsoefening doen. Langzaam in- en uitademen werkt kalmerend, waardoor het lichaam rustiger wordt.
Wat kun je als ouder doen als je kind niet kan slapen
Als je merkt dat je kind niet slaapt, helpt het om begrip te tonen. Blijf rustig en leg uit dat je kind niet de enige is die wakker ligt. Aanraken of vasthouden kan voor sommige kinderen rustgevend zijn. Let goed op wat jouw kind prettig vindt: sommige willen liever alleen slapen, anderen hebben graag een knuffel naast zich of snappen baat bij een nachtlampje. Probeer oplossingen niet op te dringen maar samen te ontdekken wat prettig is. Iedere dag hetzelfde slaapritueel volgen, geeft houvast. En wees niet bang om af en toe terug te komen om te kijken hoe het gaat; dit geeft een veilig gevoel.
Extra tips voor hooggevoelige kinderen die slecht slapen
Zorg ervoor dat de slaapkamer niet te druk is ingericht. Licht en kleur kunnen kinderen prikkelen. Een rustige kamer met weinig spullen maakt ontspannen makkelijker. Houd rekening met geluid, bijvoorbeeld van buiten of andere gezinsleden. Een zacht achtergrondmuziekje of white noise kan soms fijn zijn om andere geluiden te dempen. Maak overdag tijd vrij voor ontspanning, zoals buiten zijn of yogaoefeningen. Dit helpt om spanningen alvast te verminderen. Sommige kinderen vinden het fijn om met een verzwaringsdeken te slapen, dit geeft een veilig gevoel. Let wel altijd goed op de veiligheid bij jonge kinderen. Als slaapproblemen lang aanhouden, kijk dan of het helpt om samen met de huisarts of een kindercoach te praten.
Meest gestelde vragen over hooggevoelige kinderen die niet kunnen slapen
Wat kan ik doen als mijn hooggevoelige kind ’s nachts steeds wakker wordt?
Als je hooggevoelige kind ’s nachts vaak wakker wordt, kan het helpen om je kind gerust te stellen en samen een vast nachtelijk ritueel te volgen. Probeer elke keer dezelfde rustige aanpak te kiezen, zoals een knuffel, rustig praten en het lichtje weer aandoen. Zo weet je kind dat hij of zij veilig is en weer rustig kan inslapen.
Schaadt weinig slaap de ontwikkeling van een hooggevoelig kind?
Als een hooggevoelig kind langere tijd slecht slaapt, kan dit invloed hebben op de stemming, het concentratievermogen en het leervermogen. Het is dus goed om slaapproblemen serieus te nemen en te zoeken naar oplossingen. Soms zijn kleine aanpassingen in het ritueel of de slaapkamer al genoeg.
Zijn er slaapmiddelen die hooggevoelige kinderen mogen gebruiken?
Slaapmiddelen zijn voor kinderen bijna nooit nodig en worden alleen gebruikt op advies van een arts. Bij de meeste hooggevoelige kinderen helpt een rustig ritueel, structuur en aandacht voor gevoelens beter dan medicijnen.
Is het normaal als mijn kind soms met lampje aan wil slapen?
Het is voor veel hooggevoelige kinderen normaal om liever niet in het donker te slapen. Een klein nachtlampje kan helpen om je kind zich veiliger te laten voelen en sneller te laten ontspannen in bed.